Sayıştay’ın Hazine ve Maliye Bakanlığı’na ilişkin 2020 yılı Denetim Raporu’na göre, ‘Cumhuriyet altını basımı sürecinde, külçe altınların eritilerek üretime dönüştürülmesi karşılığında elde edilen hasılatın Hazineye aktarılamadığı’ tespit edildi.
Sayıştay’ın Hazine ve Maliye Bakanlığı’na ilişkin 2020 yılı Denetim Raporu yayımlandı. Raporda dikkat çeken detaylar arasında, ‘Cumhuriyet altını basımı sürecinde, külçe altınların eritilerek üretime dönüştürülmesi karşılığında elde edilen hasılatın Hazineye aktarılamadığı’ tespitine de yer verildi.
Sayıştay’ın, Berat Albayrak’ın istifa ettiği Hazine ve Maliye Bakanlığı’na ilişkin 2020 yılı Denetim Raporu’nda çarpıcı tespitlere yer verildi.
Albayrak, 8 Kasım 2020 yılında Instagram hesabından, “Bakanlık görevime sağlık sorunları nedeniyle artık devam edememe kararı aldım” demişti. Albayrak aynı açıklamada, “At izinin it izine karıştığı, hak ve batılı ayırt etmenin zorlaştığı böyle çetin bir zamanda bizlerin samimiyetine inanarak dua eden her bir vatandaşımızdan Rabbim razı olsun” ifadelerini kullanmıştı.
10 Kasım 2020 tarihinde ise AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Albayrak’ın yerine Lütfi Elvan’ı atamış, karar Resmî Gazete’de yayımlanmıştı.
HAZİNEYE AKTARILMADI
Cumhuriyet’ten Gizay Çelik’in haberine göre; Sayıştay’ın Hazine ve Maliye Bakanlığı 2020 raporunda, “Cumhuriyet altını basımı sürecinde, müşteriler tarafından getirilen külçe altınların eritilerek üretime dönüştürülmesi karşılığında, (ayni olarak) tahsil edilen altın baskı bedelinin gelir hesaplarında muhasebeleştirilmediği ve dolayısıyla elde edilen hasılatın Hazineye aktarılamadığı” görüldü.
“Baskı bedeli olarak Darphanede kalan altınlar için gelir kaydı yapılmadığına” dikkat çeken Sayıştay, “Baskı bedeli olarak kalan ayni altın için gelir kaydı yapılmamasının bu gelirlerin Hazineye aktarılamaması sonucunu da doğurduğunu” belirtti.
TAŞINMAZLAR YER ALMADI
Sayıştay’ın raporunda aynı zamanda, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın taşınmaz hesabı ve mali tablolarında pek çok eksiklikler olduğu ve bunların hataya neden olduğu tespit edildi.
“Bakanlığa tahsisli taşınmazların muhasebe kayıtlarına intikal ettirilmediği görülmüştür” ifadesinin yer aldığı raporda şu bilgilere yer verildi:
“Bakanlığa tahsisli taşınmazlar muhasebe kayıtlarına alınmadığı için 2020 yılı mali tablolarında 250 arazi-arsa, 251 yeraltı-yerüstü düzenleri, 252 bina, 257 birikmiş amortisman ile kullanılan taşınmazlar hesabı itibarıyla hataya neden olmuştur.”
KAYITLARDA İZLENEMEDİ
Raporda, Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü bünyesinde oluşturulan arşivde 13 bin 334 çeşit olmak üzere toplam 44 bin 251 adet madeni para, hatıra para, madalyon, madalya, nişan, takı, sembol, ziynet ve muhtelif eşya ve bu koleksiyon içinden seçilen 2 bin 571 parça eser; taşınır ve muhasebe sisteminde izlenemediğine yer verildi.
Sayıştay tarafından yapılan incelemelerde, “Genel Müdürlük bünyesinde bulunan kasalarda saklanan ve sergi salonunda sergilenen bu koleksiyona dâhil para, madalyon ve madalyalar ile tarihi, antika, eski eser niteliği taşıyan taşınırların; her bir taşınıra sıra numarası verilmek suretiyle bir deftere kaydedilerek takibi yapılmasına rağmen 2020 yıl sonu itibarıyla taşınır ve muhasebe kayıtlarında yer almadıkları tespit edilmiştir” denildi.
Bu durumun sonucunda, 2020 yılı mali tablolarında hataya yol açtığı belirtildi.
“BAKANLIK BÜTÇESİNE KONULDU”
Yükseköğretim kurumlarına hazine yardımları ödeneği, Bakanlık bütçesine konuldu. Raporda, yıl içinde hangi yükseköğretim kurumuna ne kadar transfer yapılacağı ve bu tertiplere ilişkin bütçe işlemlerinin Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından belirlendiği tespitine yer verildi.
Bakanlık ise sadece e-bütçe üzerinden serbest bırakılan ödenek kadar ödeme emri belgesi düzenleyerek harcama sürecini tamamladı. Bakanlık bütçesine 33 milyar 854 milyon 793 bin TL ödenek konulduğu, Strateji ve Bütçe Başkanlığı (SBB) tarafından 2 milyar 45 milyon 93 bin TL ödenek eklendiği ve yıl sonu itibarıyla ilgili tertiplerden toplam 35 milyar 908 milyon 196 bin TL tutarında kaynak transferi gerçekleştirildiği bulundu.
“BÜTÇE YILI GEÇTİĞİ HALDE…”
Sayıştay aynı zamanda şu bilgilere de yer verdi:
“Bütçe ödenek işlemlerinin SBB tarafından geç yapılması nedeniyle, 5018 sayılı Kanun’da mahsup döneminde yapılması uygun görülen harcamalardan olmamasına rağmen, bütçe yılı geçtiği halde 28.01.2021 ve 01.02.2021 tarihlerinde Bakanlık tarafından ödeme emri düzenlenerek 2020 yılı bütçesinden harcama yapıldığı tespit edilmiştir.”
TESLİM ALINMADIĞI HALDE TAŞINIR İŞLEM FİŞİ
Sayıştay, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından Devlet Malzeme Ofisi’nden (DMO) satın alınan bilgisayarların, teslim alınmadığı halde taşınır işlem fişi düzenlenerek muhasebeleştirildiğine de yer verdi.
Raporda, “Mevzuat hükümlerine aykırı olarak 3 bin 607 adet bilgisayar henüz teslim alınmadığı halde ilgili varlık hesaplarına alınması nedeniyle 2020 yılı Faaliyet tablosunda 255 Demirbaşlar hesabı itibarıyla 17 milyon 678 bin 748 TL’lik hataya sebebiyet vermiştir” denildi.
