Milyonlarca çalışanın gözü asgari ücrete yapılacak artışta. Asgari ücrete bu yıl toplamda yüzde 95 artış yapıldı, 5 bin 500 liraya yükseltildi.

2023 zammı için süreç aralık ayında başlıyor. Asgari ücretlinin beklediği ücret tespit komisyonu ilk toplantısını aralık ayının ilk haftasında gerçekleştirecek.

İşçi, işveren ve hükumetten 5’er temsilcinin katılacağı komisyon, yeni yılda geçerli olacak asgari ücreti belirleyecek. Peki asgari ücrette işverenin beklentisi ne? İşte detaylar…

Konuyla ilgili milliyet.com.tr’ye açıklamalarda bulunan Vergi Uzmanı Muhammet Bayram şu ifadeleri kullandı: “Asgari ücretle alakalı sayın Cumhurbaşkanının yapmış olduğu açıklamalarda ‘Ayakları yere basan bir fiyat vereceğiz’ demişti. Bu ifade çok önemli, açıklayacağım.

Yine aynı şekilde sayın Bakan Bilgin’de ‘Enflasyona sebebiyet vermeyecek bir rakam belirleyeceğiz’ demişti. Bu açıklamadan yola çıkarak ayakları yere basan ve sayısal verilere dayanan bir hesap yapmaya çalışalım.

Asgari Ücret Tespit Komisyonu aralık ayı içerisinde toplanıyor. İşçi temsilcisi tarafında toplantı, işveren tarafındaki toplantı ile beraber aralık sonu itibarıyla serbest piyasada çalıştırılabilecek en düşük çalışan maaşı belirleniyor.

‘2021 YIL SONUNDA YÜZDE 50 ARTIŞ YAPILMIŞTI’

Bu belirleme ile beraber en düşük bu fiyattan çalıştırılabiliyor ancak üstünü komisyon belirlememiş olsa dahi işveren verebilir. Gelelim hesaplamasına; 2021 yıl sonu itibarıyla asgari ücret 2 bin 825 TL seviyesindeydi. O dönemde enflasyon yüzde 34 seviyesindeyken, yüzde 50 olarak belirlenmişti yani yüzde 16’lık farkla belirlenmişti.

2022 ortasına gelindiğinde enflasyonun yüksek seyretmesiyle ve sabit dar gelirli, orta gelirlinin alım gücünün düşmesiyle beraber asgari ücretin yeniden belirlenmesi gereği hasıl oldu.

‘DİĞER ÜCRETLİLER DE EN AZ ENFLASYON KADAR ARTIŞ GÖRMELİ’

Her ne kadar asgari ücret enflasyona göre belirlenmemiş olsa dahi asgari ücret ve diğer ücretliler en az enflasyon kadar maaşlarında artış görmeliler. 1 Temmuz itibarıyla yapılan zam ise yüzde 30’luk bir ara zamdı.

‘ASGARİ ÜCRETLİNİN ALMADIĞI YÜZDE 12’LİK FARK VAR’

O dönemde enflasyon yüzde 42 seviyesindeydi. Aslında ücretlinin ilk 6 ayda almadığı yüzde 12’lik enflasyon farkı bulunmaktadır.

O dönemde sayın Cumhurbaşkanı yaptığı açıklamalarda bunun bir ara zam olduğunu asıl zammın 1 Ocak itibarıyla yapılacağından bahsetmişti. Yine yapılan çeşitli açıklamalarda sabit dar gelirli ve orta gelirlinin enflasyon altında ezdirilmeyeceği belirtilmişti.

‘SENE SONU ENFLASYON YÜZDE 70-75 BANDINA ÇIKACAKTIR’

Emekli aylıkları ve memur maaşları bayramdan önce mi yatacak?

Gelelim dönem sonuna. Dönem sonu enflasyon beklentisi Merkez Bankası’nca yayınlanmaktadır. Dönem sonu enflasyonu 60 iken, 65’e yükseldi. Son olarak da 68’e yükseldi. Her ne kadar ankette yüzde 68 enflasyon olacağı öngörülse de sene sonu enflasyon yüzde 70-75 bandında çıkacaktır.

‘ENFLASYONDA ASIL DÜŞÜŞ OCAK-ŞUBAT AYLARINDA’

Enflasyonda asıl düşüşü biz ocak ve şubat aylarından itibaren göreceğiz. Ancak aralık ayındaki baz etkisinden dolayı geçen seneye de enflasyon düşük gözükecek.

Ekim ayında bir önceki ekim ayına göre enflasyon 12 aylık olarak yüzde 85 seviyesinde belirlendi. Aralık ayından ekim ayına kadar gelen sürede enflasyon yüzde 57 olarak belirlendi. Kasım ayı enflasyonu da 3 Aralık’ta belirlenecek. Bizim daha görmediğimiz kasım ve aralık ayı enflasyonu var.

Ancak sene sonu enflasyonun yüzde 70-75 arasında çıkacağını öngörüyoruz. İlk 6 ayın yüzde 42 olması sebebiyle ikinci 6 ayda da yüzde 30 fark geleceğini tahmin ediyoruz.

‘ASGARİ ÜCRETLİYE YÜZDE 40-45 ENFLASYON TELAFİSİ GEREKLİ’

Asgari ücretlinin de bir önceki 6 aylık dönemde almadığı yüzde 12 fark olduğu göz önünde bulundurulduğunda yüzde 40 ile yüzde 45’lik bir enflasyon telafisine ihtiyaç var.

İŞTE ASGARİ ÜCRETTE EN GÜÇLÜ SENARYO!

Yani şu an asgari ücret 5 bin 500 TL ise, yüzde 40’lık artışla 7 bin 700 TL seviyesinde olur. Yüzde 45 artışla 7 bin 975 TL olur. Yüzde 50’lik bir artış ile 8 bin 250 TL olur.

Sayın Cumhurbaşkanı’nın ayakları yere basan ifadesi aslında tam bu hesaplamayı kapsamaktadır. Piyasada 9 bin 500-10 bin gibi rakamlar hayatın olağan akışına aykırı olduğu için Vedat Bilgin’in söylediği gibi enflasyonu tetikleyici bir ücret düzeyi olur.

O yüzden gerçekçi bir yaklaşımla ve piyasanın şu anda kabul etmiş olduğu rakamlarla asgari ücret 8 bin lira ile 8 bin 250 lira arasında olacaktır. Fazlası enflasyona sebebiyet verir. Bu rakamlardan azı da ücretlileri enflasyon karşısında ezdirmiş olur. Ama tabi ki burada asıl tespit edilecek kararı Asgari Ücret Tespit Komisyonu verecek.

İŞVERENİN BEKLENTİSİ NE?

Büyük firmalarda zaten neredeyse asgari ücretli çalışmıyor. Şu an için almış olduğumuz izlenime göre ve yeminli mali müşavirliğini yaptığımız firmalardan aldığımız dönüşlere göre 8 bin lira ile 8 bin 250 lira arasındaki rakamı piyasa kabul etmiş durumdadır. Ama 5 bin 500 TL üzerindeki vergiler nasıl alınmadıysa yine ücretliler üzerindeki asgari ücret kadarın vergiden istisna olması gerekiyor.

Bununla beraber de sigorta primlerinde bazı teşvikler de gündeme gelebilir. Çünkü işveren sene başı itibarıyla EYT kapsamında emekli olacak vatandaşlarımızın da kıdem tazminatını ödemekle mükelleftir. O yüzden tüm bunların hem enflasyona sebebiyet vermemesi hem de işverenin rekabet gücünü azaltmaması gerekiyor.”