Avrupa Birliği (AB), Türkiye’nin adaylık süreciyle ilgili kritik bir açıklama yaparak, ülkemizi genişleme haritasında “kırmızıya alınan tek ülke” olarak gösterdi. Resmi internet sitesinde yayımlanan “2025 aktüel durum” başlıklı genişleme raporunda Türkiye’nin AB üyelik müzakerelerinin durdurulduğu belirtildi. Açıklamada, müzakerelerin yeniden başlamayacağı vurgulanırken, kararın gerekçesi olarak demokrasi ve hukukun üstünlüğünde yaşanan gerilemeler gösterildi.
AB’nin açıklamasında, özellikle ifade özgürlüğü ve yargı bağımsızlığı alanlarında Türkiye’de kaydedilen olumsuz gelişmelere dikkat çekildi. Raporda, tartışmalı ceza kanunu maddelerinin kaldırılması veya değiştirilmesi gerektiği, akademisyenler, gazeteciler ve eleştirmenlerin siyasi baskıya maruz kalmasının kabul edilemez olduğu ifade edildi. Ayrıca, yargı reformu, yolsuzlukla mücadele, kadın ve çocuk hakları ile sendikal haklar gibi konularda iyileştirmeler yapılması gerektiği belirtildi.
2005 yılında başlayan Türkiye-AB müzakereleri, 2016 yılından bu yana fiilen durdurulmuştu. Yeni raporda ise Türkiye’nin AB’den giderek uzaklaştığı ve demokrasi, hukukun üstünlüğü, temel haklar ve yargı bağımsızlığı alanlarında ciddi gerilemeler yaşandığı vurgulandı. Bu nedenle, AB’nin diğer fasılları açmasının mümkün olmadığı, Türkiye’nin ise ayrı bir partner olarak tutulmasının faydalı olduğu ifade edildi.
Raporda, AB’nin genişleme sürecinin Balkanlar ve diğer aday ülkeleri kapsayacak şekilde genişlediği belirtildi. Yeni aday ülkeler arasında Arnavutluk, Bosna-Hersek, Gürcistan, Moldova, Karadağ, Kuzey Makedonya, Sırbistan, Ukrayna ve Türkiye yer alıyor. Bu ülkelerden Sırbistan ve Karadağ, üyelik sürecinde en ileri seviyede bulunurken, Kuzey Makedonya ve Arnavutluk diğer AB üyeleri tarafından engellenmeleri nedeniyle başlangıç sinyalini bekliyor. Bosna-Hersek ve Kosova ise potansiyel adaylar arasında değerlendiriliyor. Ayrıca, Ukrayna ve Gürcistan ile müzakerelerin geçtiğimiz yıl başlatıldığı raporda ifade edildi.
AB’nin Türkiye’ye ilişkin bu değerlendirmesi, hem diplomatik hem de siyasi açıdan dikkat çekerken, ülkemizin AB sürecinde önümüzdeki dönemde karşılaşacağı zorluklara işaret ediyor. Açıklama, Türkiye’nin demokratik reformlar, hukukun üstünlüğü ve insan hakları konularında somut adımlar atması gerektiğini bir kez daha gözler önüne serdi.
