Iğdır’da evlerinde yaptıkları ev tipi sebze konservesini tüketen 4 çocuk sahibi H.Y. (68) ve C.Y (67) çifti; çift görme, konuşma bozukluğu ve solunum sıkıntısı nedeniyle hastaneye başvurdu. Zehirlenen kadın hayatını kaybetti, eşi yoğun bakım tedavisiyle hayata tutundu.
Iğdır’da yaşayan 4 çocuk sahibi H.Y. (68) ve C.Y (67) çifti, geçen ay ev tipi sebze konservesi tüketti. Bir gün geçtikten sonra C.Y, çift görme, konuşma bozukluğu ve solunum sıkıntısı nedeniyle Iğdır Devlet Hastanesi Acil Servise başvurdu.
HAYATINI KAYBETTİ
Tetkiklerde botulizm (toksinden kaynaklanan zehirlenme türü) teşhisi konulan ve konserveden zehirlendiği anlaşılan C.Y, yoğun bakımda yapılan müdahaleye karşın hastanedeki 3. gününde hayatını kaybetti.
EŞİ YOĞUN BAKIMA KALDIRILDI
Hastaneye kaldırılan eşinden 2 gün sonra benzer şikayetlerle Iğdır’daki hastaneye başvuran H.Y ise daha sonra Erzurum Şehir Hastanesi Acil Yoğun Bakımda tedaviye alındı. Burada 4 gün yoğun bakımda yaşam mücadelesi veren H.Y, enfeksiyon hastalıkları servisindeki tedavisinin ardından geçen hafta taburcu edildi.
Şehir Hastanesi Acil Yoğun Bakım doktorlarından Nurda Öztürk Gündoğdu, H.Y’yi yoğun bakımda 4 gün takip ettiklerini söyledi.
AĞIZ KURULUĞU, YUTMADA GÜÇLÜK…
Hastanın konserve yeme öyküsü sonrasında ağız kuruluğu, yutmada güçlük gibi şikayetlerle dış merkezden kendilerine sevk edildiğini belirten Gündoğdu, şöyle konuştu:
“Hastalar genelde ağız kuruluğu, çift görme, yutma ve konuşma bozukluğu ya da solunum sıkıntısı gibi semptomlarla geliyor. Hastamızın eşi Iğdır’da yoğun bakım takibinin 3. gününde vefat ediyor. Hastamız ilk geldiğinde hayati tehlikesi olması sebebiyle yoğun bakımda takip ettik.”
Gündoğdu, şu uyarılarda bulundu:
“Botulizm toksini hayatı tehlike edecek etki oluşturabiliyor. Genelde halkımız konservesini evde yapıyor. Konserve yapılırken uygun koşullarda sterilize edilmesi ve kapağının kapatılması gerekiyor. Bu nedenle ev konservesinden ziyade uygun koşullarda sterilize edilmiş, kapatılmış ve son kullanma tarihi geçmemiş konserve tüketilmeli.”
1 GÜN YA DA HAFTALAR SONRA DA SEMPTOMLAR GELİŞEBİLİR
Bozuk konserveler küçük miktarda tüketilse bile hayati tehlike oluşturabildiğine dikkati çeken Gündoğdu, konserve tüketildikten 1 gün ya da haftalar sonra da semptomların gelişebildiğini dile getirdi.
Gündoğdu, konserve tüketimi sonucu söz konusu şikayetler durumunda derhal acil servise başvurulmasını istedi.
Bu tarz vakaların çok sık görülmediğini anlatan Gündoğdu, “Eğer toksin çok alındıysa vücuttaki bazı sinir hücrelerini etkileyebiliyor ve hastadan hastaya semptomların şiddeti değişiyor. Hastamızın ailesi eşinin vefatını kendisine belirtmemişti, eşini kaybettikten birkaç gün sonra bize başvurmuş ve eşinin vefatından haberi yoktu, biz de eşinin vefatını yakınlarından öğrenmesini istedik. Hastamız için yoğun mücadele verdik ve antitoksin uyguladık, tedaviye yanıt aldık.” ifadelerini kullandı.
GIDA MÜHENDİSİNDEN UYARILAR
Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Memnune Şengül ise gıda zehirlenmelerinin daha çok ev tipi konservelerin tüketimiyle yaşandığını söyledi.
Konserve hazırlarken temizlik ve hijyene dikkatin yanı sıra taze gıdaların bekletilmeden işlenmesini ve bozulmamış ürünlerin tercih edilmesini öneren Şengül, konserve kabına ürün doldurulduktan sonra havasının alınıp kapağının iyi kapatılması gerektiğini söyledi.
BOTULİZM NEDİR
Botulizm veya botulismus, Clostridium botulinum bakterisinin ürettiği toksinden kaynaklanan bir zehirlenme türü. Çoğunlukla, evde hazırlanmış ve uygun şekilde sterilize edilmemiş konservelerden kaynaklanır.Bununla birlikte açık yaralardan da enfeksiyon kapılabilir. C. botulinum bakterisi toprak altında oksijensiz ortamda yaşar ve ısıya dayanıklı sporlar üretir. Sporların tamamen yokedilmesi için, gıdaların en az 120 °C sıcaklıkta kaynatılması gerekir ki bu sıcaklığa ancak düdüklü tencerede veya endüstriyel ocaklarda ulaşılır. Normal tencerede kaynatma yeterince güvenli değildir. Ancak, konservede üreyen bakterilerin ürettiği zehir ısıya çok dayanıklı değildir ve gıdalar yemeden önce en az 2 dakika 70 °C sıcaklıkta pişirilirse toksinler tamamen yok olur.
Bakterinin ürettiği güçlü toksin, gözlerde uyum felci, çift görme, ağız kuruluğu, halsizlik, baş ağrısı gibi ilk belirtilerden sonra, ishal ve kusmaya neden olur; kalp ritm bozuklukları ve solunum felcine yol açarak hastayı ölüme sürükleyebilir.
