Türkiye, kültürel ve dini açıdan önemli bir eseri daha kazanmaya hazırlanıyor. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli tarafından arsası hibe edilen Hacıbektaş Horasan Erenleri Cemevi Külliyesi, 11 Ekim 2025 tarihinde düzenlenecek törenle açılacak. Ancak açılış öncesi bazı Alevi dernekleri ve federasyonları, dev esere karşı rahatsızlıklarını dile getirerek tepkilerini kamuoyuna açıkladı.
Derneklerin tepkisi
Alevi Bektaşi Federasyonu (ABF), Avrupa Alevi Birlikleri Konfederasyonu (AABK), Avustralya Alevi Federasyonu (AFA), Türkiye Alevi Federasyonu (ADFE), Alevi Kültür Dernekleri (AKD), Hacı Bektaş Veli Anadolu Kültür Vakfı (HBVAKV) ve Pir Sultan Abdal Kültür Dernekleri (PSAKD), Cemevi Külliyesi’nin açılışı öncesinde ortak bir açıklama yayımladı.
Açıklamada, yapı için şu ifadeler kullanıldı:
“Alevi toplumu bu yapıya rızalık göstermeyecektir. Bu bir asimilasyon projesidir.”
Dernekler, Cemevi Külliyesi’nin Alevi toplumunun değerleriyle örtüşmediğini iddia ederek, açılışın samimi bir toplumsal barış girişimi olmadığı görüşünü dile getirdi.
“Külliye kavramının Alevi inancında yeri yok”
Yapılan açıklamada, Alevi inanç geleneğinde ‘külliye’ kavramının bulunmadığı, Alevilerin ibadetlerini Cemevleri ve Dergahlar üzerinden sürdürdüğü vurgulandı. Açıklamada şöyle denildi:
“Buranın bir asimilasyon merkezi olacağı, zaten isminden bellidir. Söz konusu siyasi parti, Maraş, Çorum, Sivas ve Gazi Katliamları’nın sorumlusu ve katillerinin koruyucusu olarak, Alevi toplumunun hafızasında derin yaralar açmıştır.”
Dernekler, bu yapının açılmasının, Alevilerin toplumsal ve inançsal dizaynına yönelik bir girişim olarak görüldüğünü belirtti.
Alevilere yönelik sistematik asimilasyon iddiası
Açıklamada, Alevi toplumuna yönelik çeşitli uygulamaların, devlet politikaları ve eğitim sistemi aracılığıyla asimilasyon girişimi olarak nitelendirildiği ifade edildi. Dernekler, şu noktalara dikkat çekti:
Alevi köylerine cami yapımı
Zorunlu ve seçmeli din derslerinde Sünni inancının dayatılması
Anaokulu çağındaki çocuklara din eğitimi verilmesi
Laik demokratik hukuk devleti ilkelerinin ihlali
Diyanet’in Medeni Kanun’a müdahalesi
Alevilere yönelik nefret söylemlerine sessiz kalınması
Tüm bu uygulamaların, toplumsal eşitsizlikleri derinleştirdiği ve toplumsal barışı engellediği savunuldu.
“İnancımızdan elinizi çekin” mesajı
Alevi dernekleri, samimi ve gerçek bir açılımın, tüm halklara ve inançlara yönelik hak ihlallerinin ortadan kaldırılmasıyla mümkün olacağını vurguladı. Açıklamada son olarak şu ifadeler yer aldı:
“Alevilerin birlik olmaya yönelik hiçbir itirazı olamaz. Çünkü Alevi inancı, tüm milletlere aynı nazarla bakmayı gerektirir. Ancak gerçek bir toplumsal barış, tüm eşitsizliklerin ortadan kaldırılmasıyla mümkün olacaktır. İnancımızdan elinizi çekin.”
Hacıbektaş Cemevi Külliyesi’nin açılışı ve kamuoyuna yansıması
MHP tarafından yaptırılan Cemevi Külliyesi’nin açılışı, Türkiye genelinde geniş yankı uyandırdı. Yapının açılışı, Alevi toplumu tarafından tartışmalı ve eleştirel bir biçimde karşılanırken, devlet tarafından sunulan niyetin samimi bir kültürel açılım mı yoksa asimilasyon projesi mi olduğu kamuoyunda tartışma konusu oldu.
Dernekler ve federasyonlar, açılışın hemen öncesinde yayımladıkları açıklamayla, Alevi toplumunun değerlerinin korunması ve inançlarına müdahale edilmemesi çağrısında bulundu.
