Orta Doğu’da uzun yıllardır devam eden çatışmalar, diplomatik çabalar sonucunda yeni bir döneme girmeye hazırlanıyor. Mısır’ın başkenti Kahire’de yürütülen yoğun müzakereler sonucunda, İsrail hükümeti ile Hamas arasında ateşkes ve esir takası anlaşması sağlandı. Anlaşma, sadece Gazze Şeridi’nde değil, tüm bölge siyasetinde dengeleri değiştirecek nitelikte görülüyor.
Trump: “Bu Sadece Gazze Değil, Tüm Orta Doğu İçin Barış”
ABD Başkanı Donald Trump, ateşkes anlaşmasının ardından Fox News televizyonuna verdiği özel röportajda, anlaşmanın ayrıntılarını ve diplomatik süreci anlattı. Trump, anlaşmayı “tarihi bir uzlaşma” olarak nitelendirerek, “Bu sadece Gazze ile ilgili değil. Bu, Orta Doğu’da barışın mümkün olabileceğini gösteren bir adım.” dedi.
Trump, görüşmelerde ABD’nin aktif rol oynadığını, hem İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu hem de Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi ile doğrudan temas halinde olduklarını belirtti. “Bu planın başarılı olması için tüm dünyanın katkı sunması gerekiyor. Biz Amerika olarak öncülük ediyoruz, ama barış herkesin sorumluluğu.” ifadelerini kullandı.
“Esirler 13 Ekim’de Serbest Kalacak”
ABD Başkanı Trump, anlaşmanın en dikkat çeken kısmı olan rehinelerin serbest bırakılması konusuna da açıklık getirdi. “Esirlerin serbest bırakılması çok önemli bir gelişme. Bu insanlar uzun süredir acı çekiyor. Şu anda plan, esirlerin 13 Ekim’de serbest bırakılması yönünde. Bu tarih, sürecin sembolü haline gelecek.” dedi.
Trump ayrıca, kısa süre önce Netanyahu ile yaptığı bir telefon görüşmesinde İsrail’in “her cephede savaşamayacağını” vurguladığını söyledi:
“Ona şunu söyledim: İsrail tüm dünya ile savaşamaz. Bunu o da çok iyi biliyor. Şimdi diplomasi zamanı.”
Trump’ın bu açıklamaları, ABD’nin yalnızca ateşkesin değil, bölgesel normalleşme sürecinin de ana aktörü olmaya devam edeceğini gösteriyor.
Gazze İçin Yeni Yapılanma: “Barış Konseyi” Kuruluyor
Trump, Gazze’nin geleceği için yeni bir idari yapı oluşturulacağını da açıkladı. Buna göre, “Barış Konseyi (Peace Council)” adı verilen uluslararası bir konsey, Gazze’nin yeniden yapılanması ve güvenliğin sağlanmasından sorumlu olacak.
Bu konseyde ABD, Mısır, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan ve Avrupa Birliği temsilcilerinin yer alması bekleniyor. Trump, bu oluşumun hem ekonomik hem de insani yardım süreçlerini yöneteceğini ifade etti:
“Gazze artık sadece savaşın değil, yeniden doğuşun da adı olacak. İnsanlar barış içinde yaşayacak, çocuklar okullarına gidecek. Bu bambaşka bir dünya olacak.”
Bölgedeki Zengin Ülkelerden Destek Sözü
ABD Başkanı, Gazze’nin yeniden imar sürecinde bölgedeki zengin Arap ülkelerinin önemli rol üstleneceğini de belirtti. Özellikle Katar, Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan’ın milyarlarca dolarlık bir fon oluşturacağı iddia ediliyor. Bu fon, altyapı, sağlık ve eğitim gibi temel alanlarda kullanılacak.
Trump, “Gazze’nin yeniden yapılanması yalnızca insani bir görev değil, bölgesel istikrarın anahtarıdır.” diyerek ekonomik desteğin barış sürecini kalıcı hale getireceğini savundu.
Ateşkesin Kapsamı: İsrail Geri Çekilecek, Hamas Silah Bırakacak
Anlaşmanın detaylarına göre, İsrail ordusu, Gazze çevresinde daha önce belirlenen güvenlik hatlarının gerisine çekilecek. Hamas ise elindeki tüm esirleri serbest bırakacak ve askeri faaliyetlerini durduracak. Bu süreci, Birleşmiş Milletler ve uluslararası gözlemciler denetleyecek.
Ateşkesin ihlal edilmemesi için her iki tarafın da uyacağı güvenlik protokolleri hazırlanıyor. ABD kaynakları, sürecin ilk aşamasında esirlerin salıverilmesi, ikinci aşamada ise insani yardımların kesintisiz ulaşımı gibi adımların yer aldığını belirtiyor.
“Yeni Bir Dönem Başlıyor”
Uzmanlara göre bu anlaşma, 21. yüzyılda Orta Doğu’da imzalanan en kapsamlı diplomatik uzlaşı olabilir. Washington merkezli Orta Doğu Politikaları Enstitüsü’nden (MEPI) uzman Sarah Collins, “Trump yönetiminin 2025’te attığı bu adım, 2020’deki Abraham Anlaşmalarının bir devamı niteliğinde. Eğer bu süreç başarıyla tamamlanırsa, Orta Doğu’daki siyasi harita tamamen değişebilir.” değerlendirmesini yaptı.
Trump ise röportajının sonunda, barış sürecinin sadece devletler arasında değil, toplumlar arasında güven inşası üzerine kurulu olduğunu vurguladı:
“Bu sadece imzalanan bir belge değil. Bu, insanların geleceğe umutla bakacağı yeni bir başlangıç. Artık savaşın değil, barışın konuşulacağı bir Orta Doğu istiyoruz.”
Gazze’de Umutlu Bekleyiş
Gazze halkı ise, yıllardır süren abluka ve çatışmaların ardından gelen bu haberi umutla karşıladı. Bölgedeki sivil toplum kuruluşları, insani yardımların artırılması için hazırlıklara başladı. Yerel kaynaklar, anlaşmanın uygulanması halinde bölgedeki en büyük önceliğin altyapı onarımı ve sağlık hizmetlerinin iyileştirilmesi olacağını belirtiyor.
Uzmanlar, 13 Ekim’de esirlerin serbest bırakılmasıyla birlikte sürecin ikinci aşamasına geçileceğini ve Gazze’nin yeniden inşa planının yıl sonuna kadar açıklanacağını söylüyor.
