Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Türkiye’de uzun süredir üzerinde çalışılan ve kamuoyunda “vatandaşlık maaşı” olarak bilinen Gelir Tamamlayıcı Aile Destek Sistemi (GETAD) için takvimi netleştirdi. TBMM Genel Kurulu’nda 2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçesi görüşmelerinde konuşan Yılmaz, sistemin pilot uygulamasının 2026 yılının ilk aylarında başlayacağını, 2027 yılı itibarıyla ise tüm Türkiye genelinde yaygınlaştırılmasının hedeflendiğini açıkladı.
“Eşik gelirin altında kalan aileler desteklenecek”
Milletvekillerinden gelen soruları yanıtlayan Yılmaz, GETAD’ın sosyal yardım sisteminde önemli bir yapısal reform niteliği taşıyacağını belirterek şunları söyledi:
“Gelir Tamamlayıcı Aile Destek Sistemi’nin pilot uygulamasını gelecek yıl birkaç ilimizde başlatacağız. 2027 yılında ise sistemi tüm ülkeye yaymayı planlıyoruz. Bu model, belirlenen eşik gelirin altında kalan aileleri destekleyecek ancak istihdamdan caydırmayacak bir mekanizma oluşturacak. Böylece sosyal yardımlarda yeni ve kalıcı bir yapıya geçiş sağlanmış olacak.”
Yılmaz, sistemin yalnızca sosyal yardım değil, aynı zamanda gelir dağılımında adaletin güçlendirilmesi açısından da önemli bir araç olacağını vurguladı.
Pilot iller seçilecek: Öncelik yoksulluk yoğunluğu yüksek bölgelerde
Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından ortak yürütülen çalışmalarda sona yaklaşıldı. Projenin 2026 başında ilk etapta iki ilde pilot olarak uygulanması bekleniyor.
Pilot illerin seçiminde şu kriterler dikkate alınacak:
Kişi başına düşen milli gelirin düşük olduğu bölgeler
Deprem bölgesindeki iller
Büyükşehirlerde kent yoksulluğunun yoğunlaştığı ilçeler
Bu aşamanın ardından sistem kademeli olarak tüm Türkiye’ye yayılacak.
Sistem nasıl işleyecek?
GETAD modeli, ailelerin gelir düzeylerini belirli bir seviyenin altına düşürmemeyi amaçlayan yeni bir sosyal destek mekanizması olarak tasarlanıyor. Sistemin temel işleyişi şu şekilde olacak:
1. Gelir sınırı belirlenecek
Her yıl için asgari ücret ya da yoksulluk sınırına benzer bir yıllık gelir eşiği belirlenecek. Bu sınır, hanelerin temel ihtiyaçlarını karşılayabilmesi için gerekli minimum gelir üzerinden hesaplanacak.
2. Eşik altındaki ailelere fark maaşı
Geliri belirlenen sınırın altında kalan hanelere, mevcut gelirleri ile eşik gelir arasındaki fark aylık vatandaşlık maaşı olarak ödenecek.
Örnek:
Belirlenen gelir sınırı: 20.000 TL
Ailenin aylık geliri: 16.000 TL
Ödenecek destek: 4.000 TL
3. Geliri olmayan ailelere tam destek
Herhangi bir geliri olmayan ailelere ise eşik gelir seviyesine kadar ödeme yapılacak. Bu destek, hanede bir kişi istihdam edilene kadar devam edecek.
4. İstihdamı teşvik edecek
Sistemin en önemli yönlerinden biri, aileleri çalışmaktan vazgeçmeye teşvik etmeyecek bir yapıda olması. Yılmaz’ın açıklamasına göre:
“GETAD, sosyal yardımların istihdamı engellememesi için özel olarak kurgulandı.”
Hedef: Gelir dağılımında adalet ve sosyal refah artışı
Yeni sistemin hayata geçirilmesiyle birlikte devletin sosyal yardım politikalarında kapsayıcı bir dönüşüm hedefleniyor. Özellikle gelirden en az pay alan kesimlerin yaşam koşullarının iyileştirilmesi ve gelir dağılımındaki eşitsizliğin azaltılması amaçlanıyor.
Gelir Tamamlayıcı Aile Destek Sistemi, aynı zamanda Orta Vadeli Program’da (OVP) da yer alan önemli reform maddelerinden biri olarak dikkat çekiyor.
Sonuç: 2026’da pilot, 2027’de ülke genelinde uygulama
Tüm hazırlıkların tamamlanmasının ardından GETAD’ın:
2026’nın ilk aylarında pilot illerde,
2027’de ise tüm Türkiye’de uygulanmaya başlayacağı belirtiliyor.
Bu yeni sosyal destek modeli, Türkiye’de uzun yıllardır tartışılan “vatandaşlık maaşı” kavramının ilk somut adımı olarak görülüyor.
