Togg, Gemlik’teki kampüsünü ilk kez otomotiv gazetecilerine açtı. Ben de Mart 2023’te yola çıkacak C-SUV’un tüm üretim aşamalarını yakından takip ettim ve üretilen ilk C-SUV’lardan birisini test ettim. 3 dakikada 1 araç üretebilme kapasitesine sahip tesiste her şey son teknoloji. Otomasyon oranı yüzde 90. Sene sonuna kadar testler için 165 adet C-SUV üretilecek. Modellere isim konulmayacak, harf ve rakamlar bulunacak. Satışta ise öncelik vatandaşın.
Türkiye Cumhuriyeti’nin 99. kuruluş yıldönümü olan 29 Ekim’de ilk seri üretim ‘akıllı cihazı’ C-SUV’u banttan indiren Togg, bu tarihten sonra yaklaşık 1 ay boyunca “Araçlar İtalya’dan getirildi”, “Üretim bandı yok” gibi eleştirilerle karşı karşıya kaldı. Oysa ki, Togg üretim süreçlerini başından beri sosyal medya kanalı üzerinden paylaşıyordu. Buna rağmen, Togg fabrikasının üretime hazır olmadığı iddiası sürdürüldü. Tüm bu tartışmalar devam ederken şirket, Gemlik’teki kampüsünü gezmemiz, üretim süreçlerini yakından görmemiz ve C-SUV’u test etmemiz için 26 otomotiv gazetecisini davet etti. Ben de Togg C-SUV’un üretim süreçlerini A’dan Z’ye takip eden ilk gazeteciler arasında yer aldım. CEO Gürcan Karakaş ve Üretim Sorumlusu Murat Aktaş ile Togg’un üretimini yakından takip ettim. İşte ilk kez duyacağınız rakamlarla Togg’un üretim serüveni:
Gemlik’teki kampüste üretimi takip ettim, C-SUV’la teste çıktım
HÜCRESEL ÜRETİM olarak sektörde bilinen model Togg’un Gemlik’teki üretim modelini de oluşturuyor. Yani tesiste üretim adımları hücre hücre alanlarda yapılıyor. Bu hücrelerin üzerinde araçların taşınıp diğer hücreye alınmasını sağlayan mekanizmalar ve yollar bulunuyor. Yani klasik bir üretim bandı beklemeyin. Örneğin, sac işlemi biten C-SUV, buradaki hücreden alınarak tesisin üzerindeki yoldan otomatik şekilde boya atölyesine taşınıyor.
GÖVDE alanında üretim başlıyor. Sac kalıpları tesiste basılmıyor. 1-1.5 saat yakınlıktaki yerli tedarikçi Coşkunöz’den basılmış, hazır halde getiriliyor. Gövde hattındaki hücrelerde robotlar tarafından C-SUV’un sac kalıpları birleştiriliyor. Togg tedarikçilerinin yüzde 75’i yerli ve kampüse çok yakın lokasyonlarda. Bu maliyet açısından da avantajlar sağlıyor. Bu arada tesiste model değişimi 15 saniyede yapılabiliyor. Yani Sedan modelde piyasaya çıktığında, C-SUV üreten bant 15 saniye içerisinde Sedan üretimine hazır hale gelebilecek.
BOYA gövde hattında işlemleri biten C-SUV’un bir sonraki adresi oluyor. Boyama bölümü salınım değerleri ile Avrupa’nın en temizi konumunda. Boyahane, 5 gr/m2’den az ‘uçucu organik bileşen’ salımı ile Türkiye’deki yasal sınırın 9’da 1’i, Avrupa’daki yasal sınırın ise 7’de 1’i bir değeri ile öne çıkıyor. Buradaki robotlar boya işleminin ardından hassas şekilde ölçüm yapıyor. Robot demişken tesiste toplam 250 robot çalışıyor. Fabrika, yüzde 90 otomasyonla üretim yapıyor.
MONTAJ artık üretim hattının son bölümünü temsil ediyor. Sacları birleştirilmiş, boyası yapılmış Togg’lar bu alanda yollara çıkmaya hazır hale getiriliyor. Akıllı cihazın bataryası, camı, ekranı, koltukları vs. bu alanda takılıyor. Tesis tam kapasiteye ulaştığında, 3 dakikada 1 araç üretebilecek kabiliyete de sahip olacak. CEO Karakaş, saatte 20 olan üretim adedini zamanla 25’e ve 30’a çıkarabileceklerini belirtiyor. 2022 yılı sonuna kadar onay testleri için tam 165 adet Togg C-SUV üretilecek. Gürcan Karakaş ilk C-SUV’la güvenlik testi Euro NCAP’ten 5 yıldız hedeflediklerini de vurguluyor.
TEST işin son kısmını oluşturuyor. Üretilen araçlar kampüsteki pistte test ediliyor. Ben de C-SUV’la piste çıkıyorum. Test ettiğim model 4 çeker versiyon. 88 kWh batarya kapasitesine sahip. 320 kW güç (430 HP) üretiyor. 0’dan 100 km’ye 4.8 saniyede çıkabiliyor. Bu konu çok tartışıldı ama gerçekten de güç pedalına bastığınız anda sürücüyü koltuğa yapıştırıyor. Ancak benim için en önemli konu teknoloji. C-SUV’da 12.3 inç gösterge ekranı, 29.8 inç multimedya ekranı (Vestel) bulunuyor. Multimedya ekranı 3’e bölünerek hemen aşağıdaki kontrol panelinden kişiselleştiriliyor.
Örneğin, Togg TV bir ekrana, geniş açıyla aracın içini gösteren ToggCam bir ekrana, müzik uygulaması Fizy bir ekrana alınabiliyor. Bu arada, araçta Qualcomm’un Snapdragon SA8155P işlemcisi bulunuyor. Kullanımda ufak tefek sorunlar olabiliyor ama şu anda yazılımcılar ekranları son haline getirmek için harıl harıl çalışıyor. Asıl hedef bu ekranların arkasındaki hizmet ve servislerle ‘satın alınmak, sürekli kullanılmak’ istenen bir akıllı cihaz yapmak. Başarının yolu tam olarak buradan geçiyor. Karakaş, bizlere yaptığı sunumda “Ülkemizin geleceği burada, metal yığınında değil” derken bunu kastediyor.
MODELLERE İSİM YOK ÖNCELİK VATANDAŞIN
Kampüs gezisi ve test sonrası gazetecilere bir sunum yapan Togg CEO’su Gürcan Karakaş, vatandaşların en çok merak ettiği soruları da yanıtladı. İşte CEO Karakaş’ın yanıtları:
EN ÇOK C-SUV SATACAK
“Sadece Türkiye’de değil, küresel boyutta rekabet edecek şekilde kendimizi hazırlıyoruz. Ülkemizde C-SUV alabilen birisi bizim aracımızı da alabilecek. İlerde tabii ki üretim planlarımız doğrultusunda B segmenti modeller de gelecek. En çok satılan araç yüksek ihtimalle C-SUV modelimiz olacak.”
MODEL İSMİ OLMAYACAK
“Model isminden ziyade rakam ve harflerden oluşan (Örneğin; X1) isimler koymayı niyetliyoruz. Yani Golf, Passat vb. isimler olmayacak. Çünkü, biz Togg markasını ön planda tutmaya çalışıyoruz. Bir model ismi yaratıp o isim için de ayrı bir efor, bütçe harcamak istemiyoruz.”
18 BİN TOGG VATANDAŞA
“Kamunun 2030 yılına kadar alacağı araç adedi yapılan anlaşmalar gereği belli. Bizim önceliğimiz her zaman perakende yani tüketiciler olacak.” Bu arada, 2023’de üretilecek olan 20 bin adetin büyük çoğunluğu perakendeye teslim edilecek. 15 yılda toplam 30 bin adet satın alma taahüdü olan kamunun payı ise yılda ortalama 2 bin adetler civarında olacak.
NASIL BAŞVURULACAK?
“Şubat ayında ön siparişe açılacak. Bir internet adresi üzerinden başvurular alınacak. Talepler belirlenecek. Çekiliş mi? Önce başvuran mı? üzerinde çalışıyoruz. Belki her ikisi de olabilir.”
1.8 MİLYAR EURO HARCANACAK
2023 sonu itibarıyla Togg için toplamda 1.8 milyar Euro’luk kaynak harcanacak. Bu kaynağa akıllı cihaz, kampüs ve teknoloji geliştirmek için yapılan yatırımlar da dahil olacak.
BATARYASI 8 YIL, ARAÇ 3 YIL GARANTİLİ
Togg’un C-SUV modeline güç veren bataryaları 8 yıl garantiye sahip olacak. Aracın garantisi ise 3 yıl olarak planlanıyor.
ESNEK SATIŞ VE SERVİS
“Teslimat tüketici nereye isterse oraya olabilir. İstersen bir deneyim merkezi, istersen kapının önü. Servis de aynı şekilde mobil servis araçları veya servis noktalarımız aracılığıyla karşılanacak.”
YURTDIŞINDA BORSAYA AÇILACAK
“Borsaya açılmak her zaman planlarımız içerisinde bulunuyor-du. Ancak, burada hedefimiz yurtdışında bir borsaya açılmak. Açılacağımız dönemdeki pazar payımızla şirketin daha büyük bir borsaya açılması gerek diye düşünüyoruz.”
100 bin 175 bin: Tesisin 2023’teki üretim kapasitesi/ ulaşacağı toplam kapasite
20 bin: 2023’te üretilecek olan C-SUV adedi
35: 2025’e kadar açılacak deneyim merkezi sayısı
25: 2023 yılında açılacak sabit servis sayısı
8: 2023’te hizmet verecek mobil servis aracı sayısı