NATO’nun eski Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, 2014-2024 yılları arasında yürüttüğü görev sürecini “Nöbet Bende: Savaş Zamanında NATO’yu Yönetmek” adlı kitabında anlattı. Kitapta, NATO’nun kritik karar süreçleri, uluslararası krizler ve ittifak içi görüş ayrılıklarının yanı sıra, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaşadığı diyaloglar ve pazarlıklar da dikkat çekti.
Erdoğan ile En Zorlu Süreç: İsveç ve Finlandiya Üyelik Başvuruları
Stoltenberg, kitabında Türkiye ile yaşadığı anlaşmazlıkları anlatırken, en zorlu dönemin 2022’deki İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyelik başvuruları sırasında yaşandığını belirtti. Haftalar süren pazarlıkların ardından Erdoğan ile baş başa görüşen Stoltenberg, karşısında beklenmedik bir üslup ve mizah anlayışıyla karşılaştığını aktardı. “Bir şey ister misiniz? Kahve? Kek? Sandviç?” sorusuna Erdoğan’ın “O kadar ucuz değilim” yanıtını verdiğini ifade etti.
Tepside Kestane ve Sürpriz Mizah
Kitapta, Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyine düzenlediği operasyonlar sırasında yaşanan tartışmalara da değinen Stoltenberg, Erdoğan’ın “YPG teröristtir. Bunu daha önce siz de söylediniz. IŞİD ile savaşmak için onlara ihtiyacınız var diye bu onları daha az terörist yapmaz” sözlerini aktardı. Bu ciddi tartışma sırasında, Erdoğan’ın aniden “Mısır sever misin?” demesiyle odada dev bir tepside mısır koçanları ve közlenmiş kestanelerin ortaya çıktığını yazdı.
Rus Uçağı Krizi ve NATO İçinde Görüş Ayrılıkları
Stoltenberg, Kasım 2015’te Türk hava sahasını ihlal eden Rus savaş uçağının düşürülmesi sonrasında NATO içinde yaşanan derin görüş ayrılıklarını da hatırlattı. Özellikle Almanya’nın olaya temkinli yaklaştığını ve bazı ülkelerin Türkiye’yi açıkça desteklemediğini belirtti.
Trump ve Erdoğan Hakkındaki Notlar
Eski Genel Sekreter, bir NATO toplantısında dönemin ABD Başkanı Donald Trump’ın Erdoğan hakkında söylediklerini de aktardı: “Türkiye’nin harika yanı, Erdoğan ne isterse söyleyebilir, onu kontrol eden kimse yok. Seçimde yüzde 61 aldığında ona dedim ki, ‘Neden yüzde 80 demiyorsun? Kulağa daha iyi geliyor.’”
NATO’da Türkiye’nin Vazgeçilmez Rolü
Stoltenberg, tüm bu zorluklara rağmen Türkiye’nin NATO açısından vazgeçilmez bir müttefik olduğunu vurguladı. Anılarında, Türkiye ile yaşanan krizlerin, diplomasinin gerektirdiği esneklik ve yaratıcılıkla çözülmeye çalışıldığını belirtti.
Kitap, uluslararası ilişkiler, savunma politikaları ve NATO’nun iç dinamikleri hakkında önemli bilgiler sunarken, Erdoğan ile yaşanan samimi ve mizahi diyaloglar da dikkat çekiyor. Stoltenberg’in aktardığı anekdotlar, liderler arası görüşmelerin hem stratejik hem de insani boyutlarını gözler önüne seriyor.
