Rusya, 24 Şubat’ta başlayan Ukrayna işgali öncesi Avrupa Birliği’nin gaz ihtiyacının yüzde 40’ını karşılıyordu.
Bu tarihten itibaren Batı, Rus petrol ve gazı da dahil olmak üzere geniş kapsamlı yaptırımlar uyguladı, Rusya kaynaklı yakıt alımlarını azalttı ve alternatif arayışına girdi.
Baltık Denizi’nin altından Avrupa’ya giden Kuzey Akım Rus doğal gaz boru hattı sistemine zarar veren ve nedeni hala araştırılan patlamaların ardından Putin, ekim ayında Türkiye’de bir doğal gaz merkezi kurulması ve ihracat için güney rotası oluşturulmasını önerdi.
Putin, net ifadeler kullanmadan Türkiye’de hızlı bir şekilde merkez kurulabileceğini dile getirdi ve Avrupa’daki müşterilerin de sözleşme imzalamak isteyeceğini öne sürdü.
Konuyla ilgili şu ana kadar kamuya açık bir resmi açıklamada bulunulmadı. Analistler ise mali yatırımın yanı sıra zamana da ihtiyaç duyulacağını belirtiyor.
Luo, ihtiyaç duyulan yüksek maliyetli yeni altyapının inşasının en az üç, dört yıl alacağı öngörüsünde bulunuyor ve ekliyor:
“Yeni boru hattı inşa edilebilse bile bu gazı kim satın alacak?”
Diğer bazı uzmanlar ise Luo’nun aksine alıcı bulunacağı düşüncesinde.
Rus devlet kuruluşu Gazprom’dan bir kaynak, merkezin satışları kolaylaştıracağına inandığını dile getirdi.
Reuters’a konuşan adını vermek istemeyen kaynak, “Bu Rus gazı değil, merkezden (Türkiye’de kurulan) gelen gaz olacak.” diyor.
Avrupa merkezli bir ticari kaynak, 2021 yılında Japonya’yı geride bırakarak dünyanın en büyük sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ithalatçısı haline gelen Çin’in, üzerinde “Moskova’da üretilmiştir” ibaresi bulunmayan Rus LNG’sini şimdiden satmaya başladığı örneğini veriyor.
Güney ve Doğu Avrupa’daki alıcıların LNG’nin nereden geldiğini umursamayabileceğini ilave ediyor.
Ayrıca Macaristan dahil güney ve doğu Avrupa’ya Türk Akımı üzerinden gaz sevkiyatı yapıyor.
Mevcut Türk Akımı 3,2 milyar dolara mal olurken, Baltık Denizi üzerinden geçen ancak bir türlü hayata geçirilemeyen Kuzey Akım 2 doğalgaz boru hattı, ilave 11 milyar dolar daha maliyet getirdi ki bu faturanın Gazprom’la Batılı ortakları tarafından paylaşılması gerekiyor.
Bu arada ne Gazprom ne de Kremlin, Türkiye’deki “merkez” için bir herhangi bir maliyet tahmini sunmadı.
