Biden-Putin Zirvesinde Sürpriz! Dağlık Karabağ Masada…

NATO zirvesine katılan ABD Başkanı Biden, Cenevre’ye Pazartesi öğleden sonra Air Force One uçağıyla indi ve havalimanında ünlü makam araçları Cadillac One, nam-ı diğer Canavarlar bekliyordu.

Radar sistemleri kurulan ve kuş uçurtulmayan şehirde bu sabah ise daha gün ağarmadan yollar kapatıldı, randevunun gerçekleşeceği Villa la Grange çevresine ise hiç kimse alınmıyor. Son hazırlıklar tamamlandı, kırmızı halı serildi.

DIŞİŞLERİ BAKANLARI DA OLACAK

Tarihi görüşmenin ikili olması planlanmıyor. İlk aşamada Putin, Biden ve dışişleri bakanları Sergey Lavrov ile Antony Blinken hazır bulunacak. Daha sonra çoğunlukla danışmanlardan oluşan heyetler katılacak.

Resmi yayın organı Sputnik, Rusya ve ABD liderlerinin Ortadoğu, Suriye, Libya, Afganistan, Kore Yarımadası ve Belarus gibi başlıkları da konuşacağını bildiriyor. Asıl sürpriz ise, Dağlık Karabağ. Azerbaycan, 44 gün süren savaşta Ermenistan’ı mağlup ederek işgal altındaki topraklarını Kasım 2020’de geri almıştı.

Rusya’yı neredeyse çeyrek asırdır yöneten Vladimir Putin ise, bugüne kadar George Bush’tan Barack Obama ve Donald Trump’a kadar en fazla ABD Başkanı ile buluşan Rus lider unvanını elinde bulunduruyor.

Biden’ın Brüksel’den İsviçre’ye uçuşu sırasında Air Force 1 uçağında gazetecilere konuşan üst düzey bir Amerikalı yetkili, “Bu görüşmede çok büyük dönüm noktası yaratacak bir gelişme olmasını beklemiyoruz” dedi. Putin’in dış politika danışmanı Yuri Ushakov da “Herhangi bir anlaşmaya varılır mı, emin değilim” açıklaması yaptı.

Basın toplantısında gazeteciler Biden’a Putin için daha önce ‘katil’ dediğini hatırlattı, ABD lideri ise kısa bir süre bu soruyu geçiştirmeye çalıştı ancak sözlerini toparlayamayınca da “Bunun yapmak üzere olduğumuz toplantı açısından çok da önemli olduğunu düşünmüyorum” dedi.

Rusya’nın Kırım’a el koymasıyla türbülansa giren ABD-Rusya ilişkileri, Suriye’deki savaş, Moskova’nın ABD seçimlerine müdahalesi ve siber saldırılar gibi bir dizi olayla savruldu. BBC’nin Moskova muhabiri Steve Rosenberg, dünyanın beklediği zirve öncesinde bir Rus yetkilinin kendisine Soğuk Savaş’tan bu yana ilişkilerdeki en kötü dönemin yaşandığını söylediğini canlı yayında aktardı.

Atacağı adımların tahmin edilememesiyle bilinen Rusya lideri Putin, ABD ile işbirliği yapılabilecek konular olduğunu söyledi. Yeni bir nükleer silahların denetimi anlaşması, Suriye ve Libya gibi bölgesel çatışmalar ve iklim değişikliğini örnek gösterdi. Putin, “Bu konularda birlikte çalışmanın mekanizmalarını yaratabilirsek, o zaman zirve boşa gitmemiş olur” diye ekledi.

Buluşma yeri olarak Cenevre’nin seçilmiş olması 1985 yılında, Soğuk Savaş dönemi koşullarında dönemin ABD Başkanı Ronald Reagan ile Sovyetler Birliği’nin lideri Mihail Gorbaçov arasında yapılan görüşmeyi hatırlatıyor. Fakat Biden-Putin randevusundan o tarihi görüşmeye benzer bir kişisel ilişki ya da siyasi yumuşama çıkması ihtimali çok az.

Washington-Moskova hattındaki ilişkilerin en dipte olduğunu vurgulayan Time dergisi yazarı Madeline Roache ise, “Putin’in Biden ile görüşmesi şüphesiz eski ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmesinden çok farklı olacak” diyor.

Tansiyonun yükseldiği günlerde Akdeniz’den Karadeniz’e geçmeye hazırlanan ABD savaş gemileri ise, Biden ve Putin arasındaki telefon görüşmesinin ardından Ege Denizi’nde rota değiştirdi.