Dünya nefesini tuttu! Bu tarihi bekliyor
Bütün dünya haftalardır bu tarihin gelmesini bekliyor. Kritik Fed haftası geldi çattı… Fed faiz kararını açıklayacak ve sonrasında piyasalara vereceği mesajlar önemli olacak. Tüm yatırımcılarda bu mesajlara göre gardını alacak. Peki, piyasalar Fed’den ne bekliyor? Sürpriz kararlar gelir mi? Piyasalar tüm olasılıklara ne tepki verebilir? Gedik Yatırım – Yatırım Danışmanı Eda Karadağ ve Biz Finansal Danışmanlık Kurucu Ortağı Murat Özsoy Fed’in olası mesajlarını ve tüm senaryoları hurriyet.com.tr’ye değerlendirdi.
Piyasaların diken üzerinde beklediği, ABD Merkez Bankası (Fed) faiz kararına sayılı günler kaldı. Fed’in para politikasını belirleyen Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısı 3-4 Mayıs tarihlerinde gerçekleşecek. Fed, 4 Mayıs’ta Türkiye saati ile 21:00’de faiz kararını açıklayacak. Fed Başkanı Jerome Powell’in basın toplantısının ise 21:30’da başlaması bekleniyor.
Fed son toplantısı olan mart ayı toplantısında, Kasım 2018 tarihinden bu yana ilk kez faiz artırımına giderken; faizleri 0-0,25’ten 0,25-0,50 aralığına çekmişti. Piyasalar, mayıs ayı toplantısında Fed’den 50 baz puanlık faiz artışına kesin gözüyle bakıyor. Başkan Powell, Uluslararası Para Fonu (IMF) – Dünya Bankası Bahar Toplantıları kapsamında düzenlenen panelde yaptığı konuşmasında 50 baz puanlık faiz artışına işaret etmiş, haziran ayı toplantısı için ise 50 baz puanlık faiz artışının yapılma ihtimalini güçlendirmişti. Ancak gelen olumsuz ekonomik veriler sonrası piyasalar haziran ayında 75 baz puanlık faiz artışını fiyatlamaya başladı.
PİYASALAR NE TEPKİ VEREBİLİR?
Çarşamba günü Fed’in politika faizinde yapacağı artışla beraber, yılın geri kalanındaki toplantılarla ilgili vereceği mesajlar önemli olacak. Fed Başkanı Powell’ın konuşmasında, önümüzdeki toplantılarla ilgili ipuçları aranacak. Fed’den faiz artırımlarında vitesi yükselteceğine dair mesajlar gelirse, piyasaların buna tepkisiz kalmaması bekleniyor. Daha da şahinleşen Fed ile beraber, dünyada dolar varlıklarında güçlenme, ABD tahvil faizlerinde yukarı yönlü bir hareket beklenirken; emtialarda ise değer kayıpları yaşanabilir. Dünya borsa endekslerinde ise sert hareketler görülebilir. Piyasalar beklentiler dahilinde bir Fed ile karşılaşırsa da, bu durum daha önceden fiyatlandığı için piyasalarda sert hareketler görülmesi beklenmiyor.
Ayrıca mayıs toplantısında Fed’in, bilanço daraltma planının onaylanabileceği beklentisi de bulunuyor. Fed, 15-16 Mart tarihinde düzenlenen toplantısına ilişkin yayımladığı tutanaklarda, 95 milyar dolarlık aylık bilanço daraltmanın uygun olacağı ifade edilmişti.
SÜRPRİZ DARALMA PLANLARI DEĞİŞTİREBİLİR Mİ?
Geçtiğimiz perşembe günü, ABD ekonomisi 2022 yılı birinci çeyrek büyüme verileri açıklandı. ABD ekonomisi, sürpriz bir şekilde yüzde 1,4 oranında daralırken; piyasa beklentisi ABD’nin yüzde 1,1 büyümesi yönündeydi. Yaşanan ekonomik daralmada, Rusya-Ukrayna savaşı ile beraber oluşan arz zinciri sıkıntılarının etkili olduğu belirtildi.
Gerçekleşen bu daralma, ABD’de resesyon endişelerini yeniden gündeme getirirken; 40 yılın zirvesinde bulunan Enflasyon da göz önüne alındığında ABD’de stagflasyon riski de konuşuluyor. Resesyon, iki çeyrek üst üste daralma anlamına gelirken; stagflasyon ise ekonomilerde durgunluk ve yüksek enflasyonun bir arada gerçekleşmesi olarak biliniyor. Tüm bu olumsuz ekonomik gelişmeler göz önünde bulundurulduğunda, Fed’in uyguladığı para politikasında değişikliğe gidebileceği yükselen sesler arasında yer alıyor. Kimi ekonomistler, Fed’in şahin tavrında geri adım atmayacağını düşünürken, kimi ekonomistler ise Fed’in daha ‘yumuşak’ bir strateji izleyebileceği düşüncesinde birleşiyor.
Diğer tarafta ABD enflasyonu rekor tazelemeye devam ediyor. ABD’de mart ayında enflasyon, yıllık bazda yüzde 8,5’e yükselerek 40 yılın zirvesinde olan rekorunu yeniledi. Yükselen enflasyonun sebebi olarak ise; benzin, gıda, konut, gıda gibi maliyetlerde yaşanan yükselişler belirtildi.
FED ŞAHİNLEŞİRSE ETKİSİNİ SERT BİR ŞEKİLDE HİSSEDERİZ
Eda Karadağ – Gedik Yatırım Yatırım Danışmanı
Enflasyonist ortamda, merkez bankalarının sıkılaşma adımları devam ediyor. Mart ayında faiz artışına başlayan Fed, bu yılın ikinci artışını bu hafta 4 Mayıs Çarşamba günü gerçekleştirecek. 3-4 Mayıs tarihinde komite toplanacak ve 4 Mayıs günü Faiz Kararı duyurulacak. Fed, sözlü yönlendirmeleriyle piyasaları mayıs ayındaki toplantıya hazırladı. 4 Mayıs günü Fed’den 50 baz puanlık bir faiz artışı bekleniyor.
Beklentiler dahilinde bir faiz artışının, fiyatlamalar nezdinde sürpriz bir hareket yaratmasını beklemeyiz ne de olsa piyasa önden fiyatladı. Bu toplantıda, yapılacak olan faiz artışından ziyade mayıs sonrası haziran-temmuz aylarındaki toplantılarına yönelik verilecek mesajların önemli olduğunu görüyoruz.
HAZİRANDA 75 BAZ PUAN FAİZ ARTIŞI GELEBİLİR
ABD’de enflasyon son 40 yılın zirvesinde seyrediyor. Cuma günü Fed’in enflasyon göstergesi olarak takip ettiği ve enerji/gıda dışı hesaplanan çekirdek kişisel tüketim harcamaları endeksi beklentilerin üzerinde artış kaydetti. Mayıs toplantısı öncesi açıklanan veriyi Fed görmüş olacak. Özellikle cuma günkü veri sonrası piyasada haziran toplantısı için 75 baz puan faiz artışı gelebilir ihtimalleri güçlenmeye başladı. Bu noktada, çarşamba günü Fed’in bu konuya dair mesajları fiyatlarda oynaklık yaratacaktır.
Haziran-temmuz toplantıları için 50-75 baz puanlık faiz artışının masada olduğunu belirtir, enflasyonu düşürmek için faiz konusunda hızlı adım atmaya kararlıyız ifadesini yinelerse, bu durumda piyasada şahin Fed etkisini daha sert bir şekilde hissederiz. Küresel çapta, doların güçlenmesiyle, emtialarda aşağı yönlü seyirler görülebilir. ABD tahvil faizleri ve borsalarında da volatilite artabilir.
PİYASALARIN KAFASI KARIŞIK
Ancak bir tarafta yükselen enflasyon sebebiyle bu beklentiler şekillenirken, geçtiğimiz haftada ABD’de 1.çeyrek ilk okuma GSYIH verisi açıklandı. Ülke ekonomisinden ilk çeyrekte daralma görülmesi, piyasaları tedirgin etti çünkü Fed beklediği şekilde politikasını sürdüremeyebilir. Haziran-temmuz toplantıları için faiz artış sesleri yüksek ancak bir tarafta yüksek enflasyon, bir tarafta ekonomide daralma sinyalleri görülünce, piyasaların bu noktada kafası karışıyor.
Bu bahsettiğim gelişmeler olmasa gayet sakin bir mayıs toplantısı olurdu, geçtiğimiz yıllarda mayıs toplantıları bu kadar çalkantılı olmazdı. Ancak bu toplantıda asıl mesele mayıs ayında yapılacak 50 baz puanlık faiz artışı değil, bundan sonrasında ekonominin daralma ihtimalini göz önünde bulundurarak faiz konusunda nasıl bir yol izleyeceği olacaktır. Çarşamba günü karar metnindeki tonlanma ve sonrasında Fed Başkanı Powell’ın basın açıklamasında bunların cevaplarını arıyor olacağız. Powell’ın soru cevap kısmında işi zor olacaktır.
PİYASALAR NASIL HAREKET EDEBİLİR?
Murat Özsoy – Biz Finansal Danışmanlık Kurucu Ortağı
Küresel piyasalarda mayıs ayında en çok konuşulacak konu, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) 3-4 Mayıs tarihlerinde yapacağı toplantısından sonra çarşamba günü açıklanacak faiz kararı olacak. Mart ayında yapılan toplantı sonrasında ve ardından da çeşitli yerlerdeki konuşmalarında Fed Başkanı Powell’ın ve diğer Fed yetkililerinin verdikleri mesajlar sonrasında mayıs ayında 50 baz puan (bps) faiz artışı, piyasa tarafından büyük ölçüde satın alınmış durumda. Dolayısıyla Fed faiz kararının ardından piyasalarda büyük çalkantılar olmasını beklemiyorum.
POWELL’IN PİYASALARA GÜVEN AŞILAYIP AŞILAMAYACAĞI ÖNEMLİ
Ancak devamında gelecek Powell’ın basın açıklaması ve soru cevap kısmındaki süreçte, -yani haziran ayı ile başlayacak yılın geri kalan kısmında toplamda kaç baz puanlık bir artışının olacağının yanıtlarının arandığı bölümde-, piyasalarda özellikle de ABD borsa endekslerinde birtakım sert oynaklıklar yaşanabilir. Geride bıraktığımız Nisan ayında Nasdaq yüzde 13.3; S&P yüzde .8.8; Dow Jones ise yüzde 4 üzerinde oranında değer kayıpları yaşadı. Tekrardan bu kayıpları geri alabilmeleri için Fed Faiz Kararı sonrasında Powell’ın piyasalara güven aşılayıp aşılamayacağı önemli olacak.
Son toplantıyı hatırlayacak olursak; Powell’ın özellikle soru cevap kısmında en çok zorlandığı bölüm enflasyona dair gelen sorular ile alakalıydı. Her ne kadar Powell ABD’de enflasyonun yılın sonuna doğru olan süreçte düşüş trendine gireceğinden bahsetmiş olsa da katılımcıları verdiği yanıtlar ile pek ikna edememişti. Nitekim toplantı ardından açıklanan ABD enflasyonu yükselişine devam ederek yeni bir rekora imza atmıştı.
ONS ALTINDA ÖNEMLİ GERİ ÇEKİLMELER OLABİLİR
Çarşamba günü açıklanacak Fed faiz kararı öncesinde pazartesi ve salı günü küresel makro veri ajandasında emtia piyasalarında oynaklık yaratabilecek önemli bir veri yer almıyor. Eğer özelikle Rusya – Ukrayna arasındaki savaştan ya da başka beklenmedik bir haber akışı kaynaklı gelişme olmaz ise, ons Altın ve petrol fiyatlarında sert hareketler beklemiyorum. Fed faiz kararı sonrasında, eğer Powell enflasyonu düşürmek konusunda ikna edici bir konuşma yaparsa faiz artışının da etkisiyle ons altında önemli geri çekilmeler söz konusu olabilir. Bunun haricindeki senaryolar için ise şimdiden öngörüde bulunmadan izleyici olmak lazım.
Yurtiçindeki dinamikleri yani enflasyon ve TL’nin ABD doları karşısındaki değerini göz önüne aldığımızda Fed toplantısı öncesinde ve Powell’ın konuşmaları esnasında gözümüz daha çok ABD dolar endeksinde olacak. Kur Korumalı Mevduat ürünü etkisi altında bir süredir yatay hareket sergileyen dolar/TL kuru geçtiğimiz hafta yukarı yönde belirgin şekilde hareketlendi. Dolar/TL kurunun bayram tatiline 14.84TL seviyesi üzerinde girmesi ve çarşamba akşamı Fed kararının hemen sonrasında perşembe günü piyasaların açılması ile kurda yukarı yönde hareketlerin kuvvetlenme ihtimali oldukça ağır basıyor.
